Aziz Nesin

Aziz Nesin Türk edebiyatının en önemli mizah yazarlarından biridir. Asıl adı Mehmet Nusret Nesin olan yazar, İstanbul’da doğmuş ve Kuleli Askerî Lisesi’nden mezun olmuştur. Mezuniyetinden sonra askeri kariyerini bırakıp yazarlığa yönelmiştir. Roman, hikâye, deneme ve tiyatro gibi çeşitli türlerde eserler vermiştir. Eserlerinde sosyal adaletsizlikleri, bürokratik aksaklıkları ve halkın gündelik yaşamındaki çelişkileri hicvetmiştir.

Aziz Nesin, yazıları nedeniyle sık sık sansüre ve davalara maruz kalmış, ancak mizahı bir direnç aracı olarak kullanmaya devam etmiştir. Eserleri birçok dile çevrilmiş ve uluslararası alanda da tanınmıştır. Tolstoy Hikâye Yarışması birinciliği başta olmak üzere birçok ödülün sahibi olmuştur. Nesin, 1995 yılında hayatını kaybetmiş ve vasiyeti üzerine Çatalca’daki Nesin Vakfı arazisine tören yapılmadan defnedilmiştir.

Kaleme aldığı romanlar, öyküler ve denemeler, sadece edebiyat dünyasında değil, sinema ve tiyatro alanında da büyük yankı uyandırmıştır.

Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, Zübük ve Gol Kralı gibi eserleri, onun eleştirel bakış açısının ve mizahi üslubunun en iyi örneklerindendir.

“Aziz Nesin kimdir?” sorusunun yanıtı oldukça kapsamlıdır. Zira yalnızca bir yazar olarak değil, aynı zamanda bir yayıncı olarak da özgür düşüncenin yayılmasını destekleyen Aziz Nesin, sansüre rağmen eserlerini okuyucularla buluşturabilmek amacıyla Nesin Yayınevi‘ni kurmuştur. Bu yayınevi hem Nesin’in kendi kitaplarını hem de düşünce özgürlüğüne katkı sağlayan diğer eserleri basarak Türkiye’de eleştirel düşüncenin gelişmesine önemli bir katkıda bulunmuştur.

Nesin’in en büyük sosyal girişimlerinden biri de 1972 yılında kurduğu Nesin Vakfı olmuştur. Bu vakıf, maddi imkânı olmayan çocuklara barınma ve eğitim desteği sağlamak amacıyla kurulmuş ve yıllar içinde sayısız öğrenciye eğitim imkânı sunmuştur. Aziz Nesin’in toplumsal sorumluluk anlayışı, sadece yazın dünyasında değil, hayatın her alanında etkisini göstermiştir.

Aziz Nesin Kitapları

Aziz Nesin, toplumu derinlemesine gözlemleyen bir düşünür olarak kaleme aldığı eserlerle, dönemin sosyal, siyasal ve ekonomik yapısını hiciv dolu bir üslupla ele alarak, okuyucularını güldürürken düşündürmeyi başarmıştır. Nesin’in kitapları, edebiyat dünyasında kendine özgü bir yer edinerek, mizahın gücüyle toplumsal farkındalığı artırmıştır.

Aziz Nesin romanları çoğu zaman sıradan insanların hayatını konu alır ve toplumsal yapı içindeki çelişkileri gözler önüne serer. En bilinen eserlerinden biri olan Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, sistemin çarkları arasında kaybolmuş bir adamın hikâyesini anlatır. Gol Kralı, futbol dünyasının perde arkasını eğlenceli ve ironik bir dille ele alarak, sporun ticari bir sektör haline gelişini eleştiren bir eser olarak öne çıkar.

Romanlarının yanı sıra, Aziz Nesin’in en güçlü olduğu alanlardan biri de kısa öyküleridir. Gündelik yaşamın içinden gelen bu öyküler, toplumun farklı kesimlerinden karakterlerle okuru buluşturur ve mizahi bir dille toplumsal sorunları sorgulatır. Bunun yanı sıra, kaleme aldığı tiyatro oyunları, sahne sanatları aracılığıyla eleştirilerini geniş kitlelere ulaştırmasını sağlamıştır.

Aziz Nesin Şiirleri

Aziz Nesin, genellikle romanları, öyküleri ve tiyatro eserleriyle tanınsa da, edebiyatın farklı türlerinde eserler veren çok yönlü bir yazardır. Mizahı ve hicvi ustalıkla kullandığı gibi, zaman zaman şiire de yönelmiş, duygu ve düşüncelerini dizelerle ifade etmiştir. Nesin’in şiirleri, onun diğer eserlerinde olduğu gibi toplumsal sorunlara duyarlı, düşündürücü ve eleştirel bir yapıya sahiptir.

Aziz Nesin’in şiirlerinde işlediği temel konular şunlardır:

• Toplumsal adaletsizlik
• Siyaset ve bürokrasi eleştirisi
• İnsan ve doğa ilişkisi
• Aşk ve yalnızlık

Aziz Nesin kaleme aldığı az sayıdaki şiirleri onun düşünce dünyasını ve mizahi bakış açısını yansıtan önemli örneklerdir. Onun şiirlerinde diğer eserlerinde olduğu gibi, halk diliyle anlatılan, ironik ve eleştirel bir üslup hâkimdir.

Aziz Nesin’in eserleri, yıllar geçse de etkisini kaybetmeden okurlarına ulaşmaya devam ediyor. Bu kapsamda, Nisan 2025’te İş Sanat İş Kuleleri Salonu’nda Aziz Nesin Şiir Dinletisi düzenlenecek. Bu gecede, usta yazarın sevilen şiirleri usta sanatçılar Tilbe Saran, Metin Bilgin, Bülent Emin Yarar ve Hakan Gerçek tarafından seslendirilecek.