Hikmet Onat, Hayatı ve Eserleri

Türk Empresyonist (İzlenimci) ressamlardan biri olan Hikmet Onat, 1882 yılında İstanbul’da doğdu. Türk resim sanatının büyük ustalarından biri olarak kabul edilen Hikmet Onat, sanat hayatı boyunca yalnızca bir kere sergi açtı. 

Eserlerine natüralist bir üslup hâkimdir. Boğaziçi’ni, Haliç’i, İstanbul’un çeşitli semtlerini resimlerinde tasvir etti. Özellikle İstanbul manzaraları ve deniz resimleriyle tanınan sanatçının Anadoluhisarı’nı, Küçüksu’yu, Beykoz’u ve fıstık ağaçları arasından İstanbul’u resmettiği eserleri Türkiye İş Bankası Resim Heykel Müzesi’nin Türk Resmini İzlemek başlıklı kalıcı sergisi ve Tat ve Sanat: Lezzetli Resimler başlıklı süreli sergisinde görebilirsiniz.   

Sanayi-i Nefise Mektebinde eğitim alan sanatçı, bu eğitimi sırasında devlet bursuyla Paris’e giderek ressam Fernand Cormon’un atölyesinde eğitim aldı. Fernand Cormon’un öğrencileri arasında Vincent Van Gogh, Emile Bernard gibi birçok ünlü isim bulunmaktadır. Genellikle tarihi ve dini konuları resmeden sanatçının atölyesinde eğitim alma şansı bulan Hikmet Onat, bu eğitimlerle hem teknik becerilerini geliştirdi hem de Avrupa’nın modern sanat anlayışını yakından tanıma fırsatı buldu. 

Cormon’dan aldığı eğitimler Onat’ın teknik becerilerinde gelişim sağladı, atölyede farklı ülkelerden gelen sanatçılarla tanışma fırsatı buldu ve bu ortam Onat’ın sanatını şekillendirdi. Aynı zamanda burada aldığı eğitimleri Türkiye’ye taşıyarak Türk sanatçıların Batılı tekniklerle tanışmasına katkıda bulundu. 

Önemli eserleri arasından örnekler: 

• Peyzaj Ortaköy  

• Kız Kulesi 

• Haliç’te Günbatımı 

• Boğaz Manzarası 

Hikmet Onat’ı iyi bir ressam yapan özelliklerden bazıları şunlardır: 

• Eğitimi ve Sanatsal Altyapısı 

Gerek Türkiye’de gerekse Paris’te aldığı eğitimler, sanatçının eserlerini yorumlamasında çok büyük bir etkiye sahiptir. Bu eğitimler ona, güçlü bir teknik bilgi ve temel sanat becerisi kazandırdı. 

• Natüralist Üslup 

Natüralist üslup kullanımı, eserlerine canlılık kazandırdı. Işık ve gölge oyunlarıyla da resimlerine derinlik ve hacim kattı. Özellikle su üzerindeki belirgin yansımalar sanatçının resimlerinde görülen belirgin unsurlardandır. 

• Teknik Beceriler 

Paris ve Türkiye’de aldığı eğitimler sanatçının teknik becerilerini geliştirmesinde oldukça etkili oldu. Onat, detaylı fırça darbelerini ustalıkla kullanabilmesiyle tanınmış bir Türk ressamdır. Resimlerinde yumuşak ve pastel tonlar kullanan sanatçı, böylelikle doğal manzaraların sakin ve huzurlu atmosferini eserlerine yansıttı. 

• Konu Seçimi ve Kompozisyon 

İstanbul’un birçok farklı semtinden manzaralar, Boğaziçi ve Haliç manzaraları eserlerinde betimlediği ana mekânlardır. Sanatçı, İstanbul’un tarihini ve doğal güzelliklerini sıkça resmetti. Resimlerinde kompozisyonu çok iyi kuran sanatçı, odak noktalar belirleyerek izleyicinin ilgisini bu noktalara çekti. 

• Öğretmenlik ve Eğitici Rolü 

Uzun yıllar boyunca Sanayi-i Nefise Mektebinde eğitmenlik yapan Onat, birçok sanatçının yetişmesinde önemli bir role sahiptir. Avrupa’da aldığı eğitimleri Türk sanatçılara taşıyarak Türk sanatının modernleşme sürecine katkılar sağladı. 

Çalışmaları, devlet resim ve heykel sergilerinde yer bulan sanatçının birçok eseri ödüllendirildi. 

1977 yılında ilk ve son sergisini açan Hikmet Onat, aynı yıl İstanbul’da hayatını kaybetti. 

Hikmet Onat’ın İstanbul’u