Nurullah Berk

Nurullah Berk, Hayatı ve Eserleri  

Nurullah Berk, 1906 -1982 tarihleri arasında yaşamış Türk ressam ve sanat yazarıdır. Kübizm ve Konstrüktivizm akımlarının Türkiye’deki önemli temsilcilerinden biri olarak görülen Nurullah Berk, Nişantaşı ve Galatasaray Liselerinde eğitim aldıktan sonra şimdiki adıyla Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi olan Sanayi-i Nefise Mektebinde eğitimine devam etti. Burada Nurullah Berk, Hikmet Onat ve İbrahim Çallı’dan klasik tarzda bir resim eğitimi alan sanatçı 1924 yılında okuldan mezun oldu.  

Aynı yıl aldığı eğitimin yetersiz olduğunu düşünüp Paris’e gitti, burada Ecole Nationale Supérieure des Beaux-Arts’da (Paris Ulusal Güzel Sanatlar Yüksek Okulu) Ernest Joseph Laurent ile çalışma fırsatı buldu. Ernest Joseph Laurent, Fransız bir ressam ve sanat eğitimcisidir. Pek çok öğrencinin yetişmesinde katkısı olmuş bir ressamdır. Nurullah Berk 1928 yılında bu okuldan da mezun oldu.  

Paris’ten döndükten sonra d Grubu’nun temsilcilerinden biri olarak Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği’nin kurucuları arasında yer aldı. Fikret Adil ile birlikte grubun isim babası olan Berk, o yıllardaki denemelerinde kübist araştırmalar yaptı, bunun etkisiyle de giderek geometrikleşen bir düzene hâkim olan, ilhamını doğadan alan kompozisyonlar üretmeye başladı. Sanatçı daha sonra 1932 yılında yeniden Paris’e giderek ressam Lhote ve Reger ile de çalışma fırsatı buldu.  

Sanat yazarlığı da yapan Berk’in eserlerinden bazıları şunlardır: 

• 50. Yılın Türk Resmi ve Heykeli 

• Resim Bilgisi 

• Türkiye’de Resim 

• Türk Heykeltıraşları 

• Modern San’at 

• Sanat Konuşmaları 

Yurt iç ve yurt dışında birçok sergi açan Nurullah Berk, birden fazla ödül kazandı.  

Aldığı ödüllerden bazıları şunlardır: 

• 1947 Çanaklı İkincilik Ödülü 

• 1966 28. Devlet Resim ve Heykel Sergisi Birincilik Ödülü 

Sanatçının eserleri Ankara, İzmir, İstanbul Resim ve Heykel müzeleri koleksiyonlarında bulunmaktadır. Sanat kariyeri boyunca öğretim üyeliği de yapan sanatçı, 1962-1969 yılları arasında İstanbul Resim ve Heykel Müzesi müdürlüğü görevini de üstlendi. 

Önemli eserleri arasından örnekler: 

• Gergef İşleyen Kadın  

• Deve Dikenleri 

• İncir Dalında Beyaz Güvercinler 

• Nargile İçen Adam 

• Çömlekçi 

• Ütü Yapan Kadın 

• İskambil Kâğıtlı Natürmort 

Nurullah Berk’in “Deve Dikenleri”, “Gergef İşleyen Kadın”, “İncir Dalında Beyaz Güvercinler”, “Halı Dokuyan Kadın” ve “Amasya Yemişleri” isimli eserleri Türkiye İş Bankası Resim Heykel Müzesi’nin kalıcı ve süreli sergilerinde görülebilir. 

Nurullah Berk’in Türk ve Dünya Sanatı Üzerindeki Etkileri 

Kübizm ve Konstrüktivizm gibi Batılı sanat akımlarının Türkiye’ye tanıtılmasına ve bu akımların Türk sanatına uyarlanmasına katkısı oldukça büyük oldu. Berk’in sanat anlayışı ve eserleri genç Türk sanatçılara ilham kaynağı oldu.  

Kurduğu gruplar aracılığıyla genç sanatçılarla bir araya gelerek bu sanatçılarla fikir alışverişinde bulundu. 

Nurullah Berk, modern Türk sanatının temellerinin atılmasında büyük etkileri olan bir sanatçıdır. 

Nurullah Berk, UNESCO’ya bağlı Uluslararası Sanat Eleştirmenleri Türkiye Komitesi kurucusu olarak dünya çapında da ismini duyurmayı başaran bir Türk ressamdır. 

Sanatçının eserleri Paris, Moskova, Bükreş gibi şehirlerde sergilenmiş ve bu sanat çevrelerinde oldukça ilgi gördü. 

Modern Türk sanatının gelişiminde önemli roller üstlenen Nurullah Berk, 1982 yılında hayatını kaybetti.